به طور کلی می توان گفت که برخی اختلالات در خواب مانند آپنه خواب موجب بروز وقفه تنفسی در خواب برای افراد می شوند و ممکن است این مسئله بر اثر عوامل مختلف به وجود بیاید و مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند. اغلب این گونه از اختلالات در خواب که موجب بروز مشکلات در خواب برای افراد می شود را اختلالات خواب می گویند که افراد برای درمان این گونه از اختلالات خواب باید به پزشک متخصص اختلالات خواب مراجعه کنند. ما در این مقاله از سایت دکتر ریحانه حیدری، جراح و متخصص گوش، حلق و بینی قصد داریم اطلاعاتی مفید را در خصوص آپنه خواب و درمان آن به شما بدهیم. متخصص درمان خروپف در تهران کیست؟
برای انجام تست خواب به بهترین کلینیک تست خواب مراجعه کنید.
آپنه خواب چیست؟
به طور کلی اگر بخواهیم در خصوص آپنه خواب صحبت کنیم باید بگوییم که، در واقع به وقفه تنفسی و توقف تنفس در خواب آپنه خواب گفته می شود که در طی آن فرد در خواب دچار اختلال تنفسی می شود و در طول خواب این مسئله مرتبا تکرار می شود و این توقف تنفسی در واقع ممکن است هر چند دقیقه یک بار اتفاق بیفتد.اگر بخواهیم به طور دقیق تر بگوییم باید گفت که آپنه خواب یک اختلال مزمن است که در هنگام خواب رخ می دهد و باعث قطع تنفس می شود.علت احساس خفگی در گلو هنگام خواب چیست؟(کلیک کنید)
این نوع اختلال خواب بسیار جدی و خطر ناک است و در کسانی که دچار این اختلال هستند، درمان نشود ممکن است که به طور مکرر دچار قطع تنفس در حین خواب شوند. این اتفاق گاهی اوقات حتی ممکن است به صد مرتبه در ساعت برسد که این مسئله به این معنی است که مغز و سایر اجزای بدن اکسیژن کافی دریافت نمی کنند. لازم به ذکر است که اغلب ممکن است خود فرد متوجه آپنه خواب و وقفه تنفسی در خواب نشود و اطرافیان فرد این مسئله را در فرد تشخیص دهند. برخی عوامل در تشدید آپنه خواب بسیار موثر هستند اغلب ابتلا زنان به این اختلال پس از یائسگی بیشتر می شود که در ادامه به بررسی برخی از آنها می پردازیم. همچنین یکی از شایع ترین نوع اختلال و آپنه خواب خروپف است که در مقاله درمان اختلالات خواب به آن اشاره کردیم.
انواع آپنه خواب
به طور کلی می توان گفت که وقفه تنفسی در خواب انوع مختلفی دارد و هرکدام از آنها ممکن است بر اثر برخی مشکلات در برخی قسمت ها بروز کنند و ناراحتی های متفاوت را برای افراد ایجاد کنند.
انواع آپنه خواب عبارتند از:
آپنه انسدادی
در واقع این نوع از آپنه خواب شایع ترین نوع آپنه انسدادی است که بر اثر شل شدن عضلات گلو و حلق رخ می دهد و موجب وقفه تنفسی در خواب می شود.
آپنه مرکزی
آپنه مرکز ی نیز بر اثر عدم ارسال سیگنال های تنفسی به مغز در خواب بروز می کند می کند و به همین دلیل فرد دچار وقفه تنفسی در خواب می شود و ممکن است مشکلات جدی را برای فرد به وجود آورد.
آپنه مرکب
در حقیقت این نوع از آپنه در صورتی رخ می دهد که فرد دچار آپنه مرکزی و انسدادی باشد و ترکیبی از این دو نوع آپنه است.
چه عواملی باعث تشدید آپنه خواب می شوند؟
برخی عوامل موجب تشدید این اختلال در افراد می شوند و مشکلاتی را برای فرد ایجاد می کنند که پیشگیری و رعایت برخی فعالیت ها تاثیر بسزایی در درمان این اختلال دارد. برخی عوامل تشدید کننده وقفه تنفسی خواب شامل موارد زیر است:
- چاقی
- مصرف الکل
- مصرف سیگار
- یائسگی
- سابقه خانوداگی آپنه خواب
- انسداد مجاری تنفسی
- انحراف بینی
- لوزه بزرگ
- زبان بزرگ
- مصرف دارو های آرام بخش
علائم آپنه خواب
به طور کلی آپنه خواب یا همان وقفه تنفسی دارای برخی علائم و نشانه ها است که همانطور که گفته شد ممکن است خود فرد متوجه این علائم نشود و حتی برخی تغییرات خلقی می تواند مانند خشم، کاهش انرژی و افسردگی می تواند از علائم و تاثیرات این اختلال خواب باشد. برخی از علائم وقفه تنفسی خواب شامل موارد زیر است:
خروپف در خواب
یکی از نشانه وقفه تنفسی خواب خروپف با صدای بسیار بلند در خواب است که این مسئله اغب در آپنه انسدادی بیشتر مشاهده می شود. برای درمان خروپف کلیک کنید.
قطع موقت تنفس در خواب
همانطور که گفته شد یکی از علائم و نشانه های وقفه تنفسی خواب قطع و توقف تنفس است که در برخی موارد ممکن است که خود فرد متوجه این مسئله نشود و توسط اطرافیان فرد مشاهده شود.
بیدار شدن همراه گلو درد و خشکی دهان
اغلب افرادی که دچار وقفه تنفسی خواب هستند با حس گلو درد شدید و خشکی دهان از خواب بیدار می شوند و این مسئله برای افراد بسیار آزار دهنده است.
سردرد
احساس سردرد هنگام بیدار شدن از خواب یا سردرد صبحگاهی یکی دیگر از نشانه های این اختلال است که افراد پس از بیدار شدن از خواب احساس سردرد دارند.
بی خوابی
وقفه تنفسی خواب ممکن است باعث بروز بی خوابی در افراد شود و افراد به دلیل مشکلاتی که بروز می کند نتوانند به راحتی بخوابند و دچار بی خوابی شوند.
خواب بیش از حد
خواب بیش از حد در طول روز ممکن است یکی از علائم وقفه تنفسی خواب در افراد باشد.
نقص در توجه
نقص در توجه در انجام کار ها و پردازش اطلاعات در افراد دچار وقفه تنفسی بسیار مشاهده می شود و اغلب فرد پس از بیدار شدن دچار اختلال در توجه و انجام فعالیت ها می شود.
آپنه خواب چه خطراتی را به همراه دارد؟
همانطور که گفته شد عدم رسیدن اکسیژن کافی به مغز و سایر اجزای بدن بر اثر توقف تنفس و وارد شدن دی اکسید کربن به جریان خون، ممکن است خطراتی جدی را برای فرد به همراه داشته باشد و افرادی که دچار این اختلال هستند بیشتر در معرض ابتلا به برخی بیماری ها نظیر فشار خون بالا، نارسایی قلبی و سکته مغزی هستند. آیا آپنه خواب خطر سرطان دارد؟
درمان آپنه خواب
افراد دارای اضافه وزن می توانند از کاهش وزن سود ببرند. حتی کاهش 10 درصدی وزن می تواند تعداد حوادث آپنه را برای اکثر بیماران کاهش دهد. با این حال، کاهش وزن می تواند با آپنه انسدادی خواب درمان نشده به دلیل افزایش اشتها و تغییرات متابولیسمی که می تواند با آپنه انسدادی خواب اتفاق بیفتد دشوار باشد.
افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب باید از مصرف الکل و برخی از قرص های خواب آور خودداری کنند، که احتمال فروپاشی راه هوایی فرد در طول خواب و طولانی شدن دوره های آپنه را افزایش می دهد.
در برخی از بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خفیف خواب، مکث های تنفسی تنها زمانی رخ می دهد که به پشت می خوابند. در چنین مواردی، استفاده از یک بالش یا سایر وسایلی که به آنها کمک میکند در حالت پهلو بخوابند ممکن است کمک کند.
افرادی که مشکلات سینوسی یا گرفتگی بینی دارند باید از اسپری های بینی یا نوارهای تنفسی برای کاهش خروپف و بهبود جریان هوا برای تنفس راحت تر در شب استفاده کنند. اجتناب از کم خوابی برای همه بیماران مبتلا به اختلالات خواب مهم است.
درمان مکانیکی: درمان با فشار مثبت به راه هوایی (PAP) درمان اولیه ارجح برای اکثر افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب است. با درمان PAP، بیماران از ماسک روی بینی و یا دهان خود استفاده می کنند. یک دمنده هوا به آرامی هوا را از طریق بینی و یا دهان وارد می کند. فشار هوا طوری تنظیم می شود که به اندازه کافی برای جلوگیری از فروریختن بافت های راه هوایی فوقانی در هنگام خواب باشد.
درمان با PAP از بسته شدن راه های هوایی در حین استفاده جلوگیری می کند، اما دوره های آپنه با قطع PAP یا استفاده نادرست از آن بازمی گردند. انواع مختلفی از دستگاه های فشار مثبت راه هوایی بسته به نیازهای خاص بیماران وجود دارد. سبک ها و انواع عبارتند از:
دستگاه CPAP (فشار مثبت مداوم راه هوایی) پرکاربردترین دستگاه PAP است. دستگاه در یک فشار واحد تنظیم می شود.
PAP Bi-Level از یک فشار در هنگام دم (دم به داخل) و فشار کمتر در هنگام بازدم استفاده می کند. این معمولاً به این معنی است که ابتدا باید دستگاه CPAP آزمایش شود و این نتایج مستند شده است.
Auto CPAP یا Auto Bi-Level PAP از طیفی از فشارها استفاده می کند که بسته به فشار مورد نیاز تشخیص داده شده توسط دستگاه، در حین استفاده خودشان تنظیم می شود.
تهویه سروو تطبیقی (ASV) نوعی تهویه غیر تهاجمی است که برای بیماران مبتلا به آپنه خواب مرکزی استفاده میشود که برای باز نگه داشتن راه هوایی عمل میکند و در صورت نیاز یک تنفس اجباری ارائه میکند.
دستگاه های پیشرفت فک پایین: این دستگاه ها برای بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خفیف تا متوسط خواب هستند. وسایل دندانپزشکی یا دستگاههای پیشرفت فک پایین که به جلوگیری از انسداد زبان در گلو و یا جلو بردن فک پایین به جلو کمک میکنند، میتوانند به کار برده شوند. این دستگاه ها به باز نگه داشتن راه هوایی در هنگام خواب کمک می کنند. یک متخصص خواب (با تخصص در دستگاه های دهانی برای این منظور) باید تعیین کند که آیا این درمان برای شما بهترین است یا خیر.
محرک عصب هیپوگلوسال: یک محرک در زیر پوست در سمت راست قفسه سینه با الکترودهایی که در زیر پوست به عصب هیپوگلاس در گردن و به عضلات بین دنده ای (بین دو دنده) در قفسه سینه تونل شده اند، قرار داده می شود. این دستگاه هنگام خواب با کنترل از راه دور روشن می شود. با هر نفس، عصب هیپوگلاس تحریک می شود، زبان از مجرای تنفسی به سمت جلو حرکت می کند و راه هوایی باز می شود.
جراحی: روشهای جراحی ممکن است به افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب و سایر افرادی که خروپف میکنند اما آپنه خواب ندارند کمک کند.برای جلوگیری از خروپف و آپنه خواب راه های زیادی وجود دارد.
در میان بسیاری از انواع جراحی های انجام شده، روش های سرپایی هستند. جراحی برای افرادی است که بافت بیش از حد یا بد فرم دارند که جریان هوا را از طریق بینی یا گلو مسدود می کند، مانند انحراف تیغه بینی، بزرگ شدن قابل توجه لوزه ها یا فک پایین کوچک همراه با اوربایت که باعث باریک شدن غیر طبیعی گلو می شود.
این روشها معمولاً بعد از اینکه آپنه خواب به اقدامات کم تهاجمی و آزمایش CPAP پاسخ نداده انجام میشوند. انواع جراحی عبارتند از:
سومنوپلاستی یک روش کم تهاجمی است که از انرژی فرکانس رادیویی برای کاهش دادن بافت نرم در راه هوایی فوقانی استفاده می کند.
برداشتن لوزه روشی است که در آن بافت لوزه در پشت گلو که یکی از علل شایع انسداد در کودکان مبتلا به آپنه خواب است، برداشته می شود.
Uvulo palato pharyngo plasty (UPPP) روشی است که بافت نرم پشت گلو و کام را برداشته و عرض راه هوایی را در دهانه گلو افزایش می دهد.
جراحی پیشرفته فک پایین یا فک بالا یک اصلاح جراحی برخی از ناهنجاری های صورت یا انسدادهای گلو است که به آپنه انسدادی خواب کمک می کند. این یک روش تهاجمی است که برای بیماران مبتلا به آپنه انسدادی شدید خواب با ناهنجاری های سر صورت اختصاص دارد. آپنه خواب در کودکان چیست؟
برای درمان اختلالات خواب به بهتربن کلینیک خواب مراجعه کنید.